Muziek Verhaal Zappa.com LemonTree Contact




Freak Out!
27 juni 1966
officiële release - 1


1966 2lp-versie
A1. Hungry Freaks, Daddy
A2. I Ain't Got No Heart
A3. Who Are The Brain Police?
A4. Go Cry On Somebody Else's Shoulder
A5. Motherly Love
A6. How Could I Be Such A Fool

B1. Wowie Zowie
B2. You Didn't Try To Call Me
B3. Any Way The Wind Blows
B4. I'm Not Satisfied
B5. You're Probably Wondering Why I'm Here

C1. Trouble Every Day
C2. Help, I'm A Rock (Suite In Three Movements)
1st Movement: Okay To Tap Dance
2nd Movement: In Memoriam, Edgar Varèse
3rd Movement: It Can't Happen Here

D1. The Return Of The Son Of Monster Magnet
(Unfinished Ballet In Two Tableaus)
I. Ritual Dance Of The Child Killers
II. Nullis Pretii (No Commercial Potential)

1966 Europese versie; één enkele lp
1. Trouble Comin' Every Day
2. Help, I'm a Rock
3. The Return of the Son of Monster Magnet
4. Hungry Freaks, Daddy
5. I Ain't Got No Heart
6. Who Are the Brain Police?
7. Motherly Love
8. Wowie Zowie
9. You Didn't Try to Call Me
10. I'm Not Satisfied
11. You're Probably Wondering Why I'm Here

Niet op deze plaat : Go Cry on Somebody Else's Shoulder, How Could I Be Such a Fool, Anyway the Wind Blows.
Trouble Every Day was ingekort tot ca. 2,5 minuut.
Ook was de klaphoes verdwenen en daarmee de lijst van namen die op een of andere wijze Zappa beïnvloed hebben. Een boeiende lijst waar het laatst nog niet over gezegd is. Nieuw waren de "oogjes" op de achterzijde.

2012 cd-versie
1. Hungry Freaks, Daddy
2. I Ain't Got No Heart
3. Who Are the Brain Police?
4. Go Cry on Somebody Else's Shoulder
5. Motherly Love
6. How Could I Be Such a Fool?
7. Wowie Zowie
8. You Didn't Try to Call Me
9. Any Way the Wind Blows
10. I'm Not Satisfied
11. You're Probably Wondering Why I'm Here
12. Trouble Every Day
14. Help, I'm a Rock
15. It Can't Happen Here
16. The Return of the Son of Monster Magnet

------------------------------------------------------------
Frank Zappa is the leader and musical director of THE MOTHERS of Invention. His performances in person with the goup are rare. His personality is so repellent that it's best he stay away... for the sake of impressionable young minds who might not be prepared to cope with him. When he does show up he performs on the guitar. Sometimes he sings. Sometimes he talks to the audience. Sometimes there is trouble. 
Ray Collins: lead vocalist, harmonica, tambourine, finger cymbals, bobby pin & tweezers.
Jim Black: drums (also sings in some foreign language).
Roy Estrada: bass & guitarron, boy soprano
Elliot Ingber: alternate lead & rhythm guitar with clear white light.

The Mothers Auxilairy:
Gene Estes: percussion (most of it)
Eugene Di Novi: piano (most of it)
Kenneth Watson: percussion
Mac "Dr. John" Rebennack: piano
Les McCann: piano
Neil Le Vang: guitar
Carol Kaye: 12-string guitar
John Rotella: clarinet, sax
Plas Johnson: sax, flute
Kurt Reher: cello
Raymond Kelley: cello
Paul Bergstrom: cello
Emmet Sargeant: cello
Joseph Saxon: cello
Edwin V. Beach: cello
Arthur Maebe: French horn, tuba
George Price: French horn
John Johnson: tuba
Virgil Evans: trumpet
David Wells: trombone
Motorhead Sherwood: noises
Jeannie Vassoir: the voice of cheese
and also:
Carl Franzoni, Vito, Kim Fowley, Benjamin Barret, David Anderle, Paul Butterfield, Cory Wells, Mike Clarke, P.F. Soane and Terry Gilliam

------------------------------------------------------------
Edgard Varèse, July 1921:
The Present-day Composer, Refuses to die! 

Freak Out was niet alleen Zappa's eerste plaat, het was ook de eerste rock dubbelelpee. Voor die tijd waren er natuurlijk vaker meervoudige platen uitgekomen, zeker bij jazz en klassiek, maar dit was nieuw. Het hoe en waarom is goed te lezen in het enig echte Frank Zappa boek.

 Ook bijzonder was het waanzinnige bedrag van $21.000 dat uitgetrokken werd voor deze plaat. Dat was ongehoord veel! Producer Tom Wilson had deze groep gecontracteerd als een protest-blues-groep. Hij wist natuurlijk wel beter!
De platenmaatschappij vond dat er nog wel een en ander aan de naam gedaan moest worden. The Mothers, Muthers som ook, zo vond Verve/MGM toen, kon echt niet. Zappa verkllaarde dat die naam kwam van 'motherfuckers'; een jazzy benaming voor uitstekende muzikanten. Uit noodzaak (immers: Necessity is the Mother of Invention) kwam de toevoeging 'of Invention' erbij.

Freak Out is ondanks de groepsnaam duidelijk Frank's feestje. De meeste nummers zijn door hem geschreven of gedirigeerd. Voorbeeld is de studio-orgie - zoals het toen genoemd werd - It Can't Happen Here en Return of the Son of Monster Magnet. Op de uitvoerig toegelichte en uitgebreid auditief gedocumenteerde MoFo-set is te horen hoe Zappa iedereen maant voorzichtig te zijn met de gehuurde percussie-instrumenten.

Het had niet veel gescheeld of Henri Vestine had naast Zappa de tweede gitaar gespeeld. Henri - toen groepslid - speelde voornamelijk blues, maar kon zich niet vinden in de richting die de muziek opging. Hij verliet de band en richtte later Canned Heat op. Vestine werd vervangen door Elliot Ingber, net uit het leger en niet de looks van een rockmuzikant (met langer haar).

De eerste kennismaking met Freak Out was/is een verpletterende. Er zijn protestsongs, een presentatie van de Freak Scene (er is zelfs een plattegrond bijgevoegd of was indertijd op te vragen) en er is veel visuele informatie. Om met die laatste te beginnen. De hoes springt er al uit vanwege het afwijkende kleurgebruik. Op de achterkant is een brief van Suzy Creamcheese te lezen:

These Mothers are crazy. You can tell by their clothes. One guy wears beads and they all smell bad. We were gonna get them for a dance after the basketball game but my best pal warned me you can never tell how many will show up...sometimes the guy in the fur coat doesn't show up and sometimes he does show up only he brings a big bunch of crazy people with him and they dance all over the place. None of the kids at my school like these Mothers... specially since my teacher told us what the words to their songs meant.
Sincerely forever,
Suzy Creamcheese
Salt Lake City, Utah.


Suzy was een verzonnen figuur. Suzy staat voor het modale meisje dat uit haar omgeving weg wil en kennis maakt met de Freak-scene en de muziek van Zappa en daar natuurlijk voor valt... In realiteit waren er meerdere Suzy's. Op de hoes van Freak Out is Jeannie Vassoir de Suzy. Later, op tournee in Europa, vroeg iedereen Zappa waar Suzy was en bij een volgende gelegenheid nam hij Pamela Zarubica, zijn toenmalige vriendin, mee als Suzy.

Het hele concept van Freak Out is bedoeld, zo legde Zappa, later uit, als boodschap voor die ene figuur in dat ene dorpje die vaak eenzaam is en deze muziek herkent als de zijne en daardoor zijn 'groep' vindt. Een manier om mensen te betrekken zijn de vele quotes in de hoes, alsmede allerlei biografische verhalen. Persoonlijk maken en delen is bij Zappa altijd belangrijk geweest. Dat wordt ook zichtbaar in de lange lijst met namen in de binnenhoes; mensen die op enige wijze de muziek beïnvloed hebben. Daartussen staan modern klassieke componisten, jazzmusici, auteurs, vrienden, etc. Een andere manier om de luisteraar te betrekken zijn de vele notes bij de songs. Dat gebeurde wel vaker halverwege de jaren zestig.

The Mothers waren op het moment van deze release niet meer de jonge popsterren; allemaal in de twintig. Daarom is het idee van het ugly image bedacht. Dat bleek heel goed te werken in de mond-tot-mondreclame.

Sommige songs, bijvoorbeeld Anyway the Wind Blows, waren al ouder en kwamen uit de tijd van Studio Z. Maar al meteen vanaf het begin, Hungry Freaks Daddy, nemen smerige gitaargeluiden en sarcastische vocalen je mee. En wie gebruikt er nu een kazoo in rockmuziek? De boodschappen in de teksten zijn duidelijk, dit is geen lieve groep, maar een die confronteert, spiegelt en je aan het denken zet: wil je ook zo zijn of juist niet? Daarbij: Liefde is niet iets waar wij over zingen op de normale manier, ga maar bij iemand anders uithuilen. De mix van rock, Doo Wop, surf, blues, werkt perfect. De muziek klinkt ongepolijst, rauw.
Ik was twaalf jaar toen ik deze plaat voor het eerst hoorde en was er meteen ondersteboven van. Bedenk daarbij dat er toen een compleet andere maatschappij was en dat popmuziek, rock, nog in de kinderschoenen stond. Iets als Freak Out bestond niet.

Hoogtepunt was de tweede plaat (vroeger dan). Na de heavy blues (ja, Tom?) Trouble Every Day over de Watts-rellen begon het echte muziekspektakel en kwamen we terecht in geluidscollages en experimenten met tapes à la John Cage en Edgard Varèse, maar ook à la freaks in de sixties. Vooral Vito, Carl en Kim Fowley stonden bekend om hun gedrag en de groep die om hen heen hing. Veel speelde zich af in de Whiskey, een plek waar Zappa regelmatig optrad en waar Pamela werkte. Van haar kwam de kreet 'Wowie Zowie'.

Freak Out was niet echt een kassucces, zelfs ondanks een grote promotiecampagne en diverse singles die samengesteld werden. Zappa zei toen al dat the Mothers geen single-groep waren.
De plaat verscheen in 1966.  Freak Out staat nog steeds als een huis. Ja, het klinkt her en der wat gedateerd, maar de boodschap en de kracht van de plaat blijven overeind en dat maakt het nog steeds een plezier om er naar te luisteren.


    dutch text 2010/2018 Paul Lemmens © pics etc. ZFT/UMe